پرایمر بتن چیست؟ | بررسی مزایا، کاربردها و انواع آن

اگر به سطوح بتنی دقت کنید، متوجه سوراخ‌ها و شکاف‌های ریزی خواهید شد که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. حال اگر بخواهید روی سطح را رنگ بزنید یا گچ‌کاری کنید، این روزنه‌ها کار را دشوار خواهند کرد. به همین دلیل از ماده‌ای به نام پرایمر استفاده می‌کنیم. پرایمر نه تنها سطح را یکدست می‌کند، بلکه قدرت چسبندگی را بالا می‌برد و باعث می‌شود رنگ بهتر به سطح بچسبد. برخی از پرایمرها خاصیت ضد آب و ضدرطوبت هم دارند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی پرایمر بتن و انواع آن بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

پرایمر بتن چیست؟

پرایمر بتن نوعی پوشش مایع یا نیمه‌مایع است که قبل از پوشش نهایی مثل رنگ، درزگیر و… روی سطح بتنی اعمال می‌گردد. صاف و یکدست شدن سطح بتنی پیش از اجرای مراحل بعدی مهم است. این لایه، سطح را برای مراحل بعدی آماده می‌کند و روی ظاهر نهایی کار بسیار تأثیرگذار است. پرایمرها می‌توانند میزان چسبندگی را هم بالا ببرند تا لایه بعدی بهتر اعمال شود. همچنین برخی از انواع در برابر آب و رطوبت مقاوم هستند.

پرایمر بتن و چسب بتن هر دو برای افزایش چسبندگی و بهبود عملکرد بتن هستند، اما کاربرد دقیق و محل مصرفشان کمی متفاوت است. چسب بتن یک ماده شیمیایی است که معمولاً برای افزایش چسبندگی بین سطوح بتنی یا ملات‌ها استفاده می‌شود. پرایمر بتن هم یکی از موادی است که قبل از اعمال پوشش روی بتن (مثل رنگ، اپوکسی یا ملات) استفاده می‌شود تا چسبندگی لایه بعدی افزایش یابد.

پرایمر بتن و چسب بتن به یک هدف مشترک می‌رسند (افزایش چسبندگی و پیوند سطحی). پرایمر بتن بیشتر به عنوان پوشش اولیه برای آماده‌سازی سطح و یکدست کردن آن استفاده می‌شود، در حالی که چسب بتن معمولاً به صورت افزودنی یا پوشش مستقیم بین دو لایه بتنی یا ملات عمل می‌کند و هدفش چسباندن دو لایه به هم است.

ویژگی‌های پرایمر بتن

انواع پرایمر بتن دارای چندین ویژگی کلیدی هستند که به افزایش دوام و بهبود کیفیت پوشش‌های بعدی کمک می‌کنند. مهم‌ترین این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

• چسبندگی بالا
• ایجاد پیوند قوی‌تر بین پوشش و سطح
• مقاومت بالا
• مقاوم در برابر کپک
• مقاوم در برابر رطوبت
• مقاوم در برابر مواد شیمیایی

مزایای استفاده از پرایمر بتن

استفاده از پرایمر بتن مزایای متعددی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش دوام و عمر مفید پوشش‌ها و بتن
• ایجاد لایه‌ای محافظ در برابر عوامل محیطی
• افزایش چسبندگی و ایجاد پیوندی قوی میان بتن و پوشش بعدی
• آب‌بندی ماهیت متخلخل بتن و پر کردن ترک‌ها و شیارها
• جلوگیری از ترک خوردن بتن، پوسته شدن، تاول زدن، شوره زدن
• ایجاد ظاهری یکنواخت و هموار
• کاهش جذب آب و نفوذ رطوبت از طریق محیط متخلخل
• محافظت در برابر خوردگی

انواع پرایمر بتن

پرایمر بتن در انواع مختلفی تولید می‌شود. هر کدام از این پرایمرها مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه پرکاربردترین انواع پرایمر بتن را معرفی می‌کنیم.

پرایمر اپوکسی

پرایمر اپوکسی به دلیل کارایی بالا در صنایع مختلف، از جمله حمل و نقل، صنایع عمومی و… کاربرد گسترده‌ای دارد. پرایمر اپوکسی پایه آب دارای چسبندگی بسیار بالا است و هنگامی که روی سطح اعمال شود، آن سطح را به پایه‌ای قوی و آماده برای پوشش بعدی تبدیل می‌کند.

همچنین، پرایمرهای اپوکسی عمل‌آوری شده با آمین، پیوند محکمی میان بتن و پوشش ایجاد کرده و جذب مایعات توسط لایه زیرین را کاهش می‌دهند. از مهم‌ترین مزایای پرایمر اپوکسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خشک شدن سریع
• افزایش خواص ضدخوردگی
• افزایش مقاومت سطح
• بهبود آب‌بندی و یکنواختی سطح متخلخل
• ارتقای دوام و مقاومت در برابر حلال‌ها

پرایمر قیری

پرایمر قیری، از قیر اصلاح شده، پلیمر و حلال مخصوص ساخته می‌شود. این پرایمر، سیاه رنگ و معمولاً به شکل مایع است که روی بتن و سیمان اعمال می‌گردد و به شکل ایزوگام عمل می‌کند. از مزایای استفاده از پرایمر قیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دافع آب (محافظت از سطح در برابر نفوذ رطوبت و آب.)
• قیمت مناسب
• اجرای ساده
• منعطف : تحمل حرکت‌ها و تغییرات سازه‌ای بدون ترک خوردن
• زمان خشک شدن کوتاه : امکان ادامه اجرای پروژه بدون تأخیر
• امکان اجرا به شکل سرد و بدون نیاز به آتش و گرما
• خاصیت چسبندگی عالی (ایجاد پیوند محکم با سطح بتن یا سیمان)

پرایمر اکریلیکی

پرایمر اکریلیکی نوعی ماده بر پایه آب است. از این پرایمر برای آماده‌سازی بخش‌های مختلف سازه به ویژه کف می‌توان استفاده کرد و می‌توان از آن در صنایع مختلف مثل نیروگاه‌های برق آبی و بندرگاه‌ها نیز بهره برد. از مزایای استفاده از پرایمر اکریلیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواص ضدباکتریایی
• مقاومت عالی در برابر آب
• مقاومت قلیایی بالا
• چسبندگی بالا
• جلوگیری از خورندگی
• جلوگیری از خشک شدن زودرس بتن و حفظ رطوبت آن
• نفوذ عالی به زیرلایه‌های متخلخل

نحوه استفاده از پرایمر بتن

برای این که بتوانید پرایمر بتن را اعمال کنید، باید چند مرحله را اجرا کنید. در ادامه این مراحل را می‌آوریم:

پرایمر درست و مناسب را انتخاب کنید. پرایمر باید با توجه به نوع پروژه انتخاب گردد.

سطح بتن را به درستی آماده کنید. تمام سطح را از هر گونه گرد و غبار، کلوخه‌های بزرگ، روغن، چربی و… تمیز کنید.

رطوبت بتن را ارزیابی کنید. بتن حتماً باید کاملاً خشک شده باشد. رطوبت بیش از حد می‌تواند بر چسبندگی پرایمر تأثیر منفی بگذارد.

حال پرایمر را آماده کنید. طبق دستورالعمل روی بسته بندی پیش بروید. پس از باز کردن درب بسته بندی، خوب آن را مخلوط کنید. این کار را هر از گاهی در حین اجرا انجام دهید.

برای اعمال پرایمر از ابزار مخصوص و مناسب استفاده کنید. ابتدا یک لایه اعمال کنید. سپس در صورت لزوم لایه دیگر را پس از خشک شدن لایه قبلی، اعمال کنید.

در نهایت، اجازه دهید تا پرایمر کاملاً خشک شود و سپس رنگ یا هر لایه دیگر را اجرا کنید.

نکاتی در مورد استفاده از پرایمر بتن

معمولاً استفاده از پرایمر کار ساده‌ای است و دردسر خاصی ندارد؛ زیرا این مواد از پیش آماده هستند و معمولاً نیازی نیست آنها را با مواد دیگری مخلوط کنید. فقط پرایمر بتن اپوکسی است که از 2 جز تشکیل شده و قبل از مصرف، این دو جز را باید به نسبت مشخص با هم ترکیب کنید.

موارد دیگر کاملاً آماده مصرف هستند. با این حال، یک سری نکات ریز و جزئی وجود دارد که با رعایت آنها می‌توانید بهترین نتیجه را دریافت کنید. در ادامه این نکات را می‌آوریم:

• پرایمر را قبل از مصرف به خوبی هم بزنید یا تکان دهید. مواد پرایمر باید به خوبی با هم مخلوط شوند و هیچ گونه ته‌نشینی وجود نداشته باشد.
• برای اعمال پرایمر از ابزار مختلفی می‌توانید استفاده کنید. نوع ابزار به نوع پرایمر انتخابی شما بستگی دارد. معمولاً از ابزارهایی مثل غلتک پرزدار، برس نایلونی – پلی‌استر، پد مخصوص یا پمپ اسپری برای اعمال پرایمر بتن استفاده می‌شود.
• به شرایط محیطی توجه کنید. اگر دمای هوا کمتر از 10 درجه سانتیگراد است، کار را به زمان دیگری موکول کنید. بهتر است پرایمر در دمای متعادل استفاده شود. زیرا سرد یا گرم بودن بیش از حد هوا کار را خراب می‌کند.
• حتماً به زمان خشک شدن پرایمر توجه کنید. معمولاً زمان لازم روی بسته بندی درج شده است. برای برخی از انواع پرایمر بتن کافی است 1 تا 2 ساعت صبر کنید. بعضی دیگر از مدل‌ها نیاز به حداقل 6 ساعت زمان دارند. حتی مدل‌هایی هم وجود دارد که 48 ساعتی زمان می‌برد تا کاملاً خشک شوند و چسبندگی و یکنواختی لازم را ایجاد کنند. اگر قبل از زمان توصیه شده لایه بعدی را اعمال کنید، کار خراب می‌شود. ممکن است پرایمر یا لایه جدید پوسته‌پوسته شود، باد کند یا حتی کنده شود.
• پرایمر را به‌آرامی مخلوط کنید. زیرا حرکات دورانی سریع می‌تواند موجب شکل‌گیری حباب هوا شود. از همزن رنگ هم برای مخلوط کردن استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است موجب کف کردن مواد شود.
• حتماً لایه‌ای نازک از پرایمر بتن را اعمال کنید. لایه ضخیم به درستی خشک نمی‌شود و کار را خراب می‌کند. همچنین بهتر است از اعمال چندین لایه روی هم خودداری شود، زیرا ممکن است لایه‌های بالایی از لایه‌های زیرین جدا شوند و کارایی پرایمر کاهش یابد.

چگونه بهترین پرایمر بتن را انتخاب کنیم؟

برای خرید بهترین پرایمر بتن، پیشنهاد می‌کنیم عوامل زیر را در نظر بگیرید:

• ارزیابی وضعیت سطح: سن، کیفیت و تمیزی سطح بتن بسیار مهم است. سطوح قدیمی‌تر و متخلخل‌تر ممکن است به پرایمری با خواص نفوذ و آب‌بندی بهتر نیاز داشته باشند.
• نیازهای پروژه و نوع پوشش رویه: نوع پوشش رویه که قصد استفاده از آن را دارید (مثل رنگ، اپوکسی، درزگیر، سیستم کف‌پوش رزینی، گچ و…) تأثیر زیادی بر انتخاب پرایمر می‌گذارد. اول مشخص کنید که قرار است روی پرایمر چه چیزی اعمال کنید و سپس با توجه به آن، پوشش موردنظر را انتخاب کنید.
• انتخاب برند معتبر: نکته دیگر این است که پرایمر بتن را از برندی معتبر و خوب انتخاب کنید. هر چه برند اعتبار بیشتر داشته باشد، نتیجه بهتری دریافت خواهید کرد. پرایمر باکیفیت، چسبندگی بیشتر و دوام بالاتری خواهد داشت.

سخن نهایی

در این مقاله یکی از مصالح سازمانی پرکاربرد، یعنی پرایمر بتن را معرفی کردیم. همان طور که مطالعه کردید، پرایمر بتن انواع مختلفی دارد و استفاده از هر کدام مزایای خاص خود را دارد. به طور کلی، برای انتخاب و خرید بهترین پرایمر بتن باید ابعاد مختلف پروژه را در نظر بگیرید.

منابع

https://www.baumerk.com/en/products/concrete-primer#:~:text=Concrete%20primer%20is%20a%20primer,abrasion%2C%20also%20prevents%20water%20penetration.

https://www.thaiwatsadu.com/en/articles/problem-solving-primer-paint