اجرای آب بندی پشت بام + وسایل لازم و نکات کلیدی

پشت بام‌ها به عنوان وسیع‌ترین بخش‌های ساختمان در معرض باد، باران و رطوبت قرار دارند؛ بنابراین باید به طور مناسب عایق بندی شوند. آب بندی پشت بام، همچون یک سد از ساختمان در برابر نفوذ آب محافظت می‌کند. آب بندی سقف پشت بام با مواد مناسب باعث افزایش دوام و حفظ عملکرد ساختمان می‌شود همچنین نیاز به تعمیرات و صرف هزینه اضافی را به حداقل می‌رساند. در این مطلب درباره نحوه اجرای آب بندی پشت بام، مواد لازم و نکات کلیدی این کار صحبت خواهیم کرد.

آب بندی پشت بام به چه معناست؟

آب بندی سقف پشت بام یک فرایند محافظتی است که با استفاده از مواد ضد آب بر روی بام ساختمان‌ها انجام می‌شود. این مواد با ایجاد یک مانع بین ساختمان، باران و برف از نشت احتمالی آب جلوگیری می‌کنند. بدین ترتیب، ساختمان توسط یک سیستم بادوام محافظت می‌شود که نشت نمی‌کند، از ایجاد کپک و قارچ جلوگیری می‌نماید و کارایی مطلوب خود را از دست نمی‌دهد. آب‌ بندی پشت بام با استفاده از مواد ضد آب، یک اقدام حیاتی برای محافظت از ساختمان در برابر عوامل جوی، حفظ دوام و کارایی آن است و جزء اقدامات ایمن سازی ساختمان محسوب می‌شود.

اهمیت آب بندی سقف پشت بام

محافظت در برابر آسیب‌های ناشی از آب: نفوذ آب می‌تواند آسیب‌های قابل توجهی به ساختار ساختمان از جمله سقف ها، دیوارها، کف‌ ها و… وارد کند. آب می‌تواند باعث ضعف ساختاری، پوسیدگی، رشد کپک و قارچ شود که به تعمیرات پرهزینه و مشکلات بهداشتی منجر گردد.

بهبود بهره‌وری انرژی: آب بندی سقف پشت بام با جلوگیری از نفوذ آب به داخل ساختمان و کاهش میزان انرژی مورد نیاز برای حفظ یک محیط داخلی راحت به بهبود بهره‌وری انرژی کمک می‌کند.

افزایش طول عمر بام: آب‌ بندی پشت بام  ضمن محافظت در برابر اثرات مخرب آب که می‌تواند باعث تخریب زودرس شود، به افزایش طول عمر بام کمک می‌کند.

کاهش هزینه‌های نگهداری: آب ‌بندی مناسب بام با جلوگیری از خرابی، تعمیرات و تعویض مکرر، در کاهش هزینه‌های نگهداری در طول زمان موثر است.

بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان: نفوذ آب به رشد کپک و قارچ منجر می‌شود که می‌تواند کیفیت هوای داخل ساختمان را تحت تأثیر قرار داده و مشکلات سلامتی برای ساکنان ایجاد کند. آب ‌بندی بام با جلوگیری از ورود رطوبت به داخل ساختمان به پیشگیری از این امر کمک می‌کند.

مواد آب بندی پشت بام

مواد عایق بندی پشت بام بسیار متنوع هستند و با توجه به فاکتورهای مختلف انتخاب می‌شوند. در ادامه با رایج‌ترین متریال آب بندی بام آشنا می‌شوید:

آب‌بندی با غشای قیری (Bituminous Membrane Waterproofing) : این ماده ضد آب و بادوام است و بر پایه قیر است. این نوع آب بندی به صورت یک پوشش ضخیم یا در قالب غشای قیری اصلاح شده، استفاده می‌شود.

غشاهای آب‌بندی مایع  (Liquid Waterproofing Membranes) : این مایع آب بندی سقف در انواع اکریلیک، سیلیکون و پلی یورتان موجود است و با قلم مو یا غلتک اعمال می‌شود. غشاهای آب بندی مایع در نهایت، یک سد ضد آبِ بدون درز و انعطاف پذیر را تشکیل می‌دهند.

غشاهای بام (PVC و TPO) : این غشاهای مصنوعی تک لایه در برابر اشعه ماوراء بنفش، مواد شیمیایی و سوراخ شدن مقاوم هستند. این مواد آب بندی با استفاده از چسب، جوش حرارتی یا بست‌های مکانیکی متصل می‌شوند.

آسفالت لاستیکی(Rubberized Asphalt) : این ماده‌ی بسیار چسبنده و الاستیک از ترکیب آسفالت با پلیمرهای لاستیکی ساخته شده و به عنوان یک غشای خود چسبنده استفاده می‌شود.

آب‌بندی سیمانی (Cementitious Waterproofing) : این روش شامل مخلوط کردن محصولات سیمانی با مواد افزودنی مقاوم در برابر آب است و نیاز به نگهداری کمی دارد.

غشای لاستیکی( EPDM): یک غشای مصنوعی تک لایه است که از لاستیک مصنوعی (ترپلیمر اتیلن پروپیلن دی ان) ساخته می‌شود. این ماده لاستیکی مصنوعی می تواند شرایط آب و هوایی سخت را تحمل کند.

آب‌ بندی بام سبز (Green Roof Waterproofing) : این راه حل پایدار و سازگار با محیط زیست، شامل نصب یک سیستم بام سبز است. این سیستم شامل یک غشای ضد آب، یک لایه زهکشی و یک لایه خاک و پوشش گیاهی است.

مراحل اجرای آب بندی بام

مراحل دقیق اجرای آب ‌بندی پشت بام تا حد زیادی به نوع ماده عایق ‌بندی انتخابی بستگی دارد. هر یک از مواد آب‌ بندی، روش نصب، ابزار و تجهیزات مورد نیاز، ملاحظات خاص خود را دارند. با این حال مراحل کلی اجرای آب بندی سقف پشت بام به صورت زیر است:

• تمیز کردن سطح
• آماده سازی سطح، تعمیر ترک و آسیب دیدگی
• استفاده از پرایمر برای افزایش چسبندگی (در صورت نیاز)
• انتخاب ماده آب بندی مناسب با توجه به نیازهای ساختمان
• اجرای لایه آب بند طبق دستورالعمل تولید کننده
• تقویت درزها و نقاط آسیب پذیر
• بررسی سطح آب بندی شده و انجام تست آب (در صورت امکان)

آب‌بندی سقف شیشه‌ای

برای آب‌بندی سقف شیشه‌ای، مهم‌ترین نکته اطمینان از درزگیری کامل اتصالات و مسیر خروج آب است؛ چرا که خود شیشه جذب آب ندارد اما درزهای اطراف می‌توانند باعث نفوذ آب و گردوغبار شوند. روش‌های رایج آب‌بندی شامل استفاده از چسب سیلیکونی (ماستیک) با انعطاف‌پذیری و دوام بالا، درزگیرهای پلی‌یورتان با چسبندگی قوی و مقاومت بالا، چسب اکریلیک با قابلیت رنگ‌پذیری، و درزگیرهای لاستیکی انعطاف‌پذیر هستند. انتخاب چسب مناسب بستگی به نوع سازه، مواد تشکیل‌دهنده و شرایط جوی دارد. اصول اجرای آب‌بندی شامل پاک‌سازی کامل سطح، جداکردن عایق قدیمی، نصب چسب حاشیه‌گیری، اجرای یکنواخت عایق جدید و صاف کردن آن است تا درزها کاملاً بسته و از هرگونه نشتی جلوگیری شود. استفاده از چسب‌های سیلیکونی به دلیل مقاومت عالی در برابر اشعه UV و تغییرات دمایی، گزینه‌ای بسیار مناسب برای سقف‌های شیشه‌ای به‌ویژه نورگیر و پاسیو هستند.

 آب‌بندی سقف پلی کربنات

سقف‌های پلی کربنات به دلیل ویژگی‌هایی مانند سبکی، مقاومت بالا در برابر ضربه و شفافیت، در ساخت سقف حیاط خلوت و نورگیر کاربرد فراوان دارند؛ اما برای جلوگیری از نفوذ آب از لابه‌لای درزها، اتصال ورق‌ها و محل پیچ‌ها، نیاز به آب‌بندی دقیق و اصولی دارند. بهترین روش آب‌بندی سقف پلی کربنات استفاده از درزگیرهای سیلیکونی خنثی با خاصیت الاستیکی بالا است که جلوی آسیب‌رسانی به ورق‌ها را می‌گیرند، همچنین نوارهای بوتیل برای درزهای بزرگتر و پروفیل‌های آلومینیومی برای پوشش لبه‌ها استفاده می‌شوند. اجرای صحیح آب‌بندی با این مواد، پوشش کامل پیچ‌ها و اتصالات، و استفاده از نوارهای ضد گردوغبار باعث دوام بیشتر، جلوگیری از نفوذ آب و حفظ ظاهر زیبا و یکپارچگی سقف پلی کربنات می‌شود.

آب بندی پشت بام موزاییک

آب بندی پشت بام‌های موزاییک شده با هدف جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از سطح و درزهای موزاییک به ساختار زیرین انجام می‌شود. روش‌های مختلفی برای آب ‌بندی بام موزاییکی وجود دارد. شما می‌توانید از روش‌های مدرن مانند مواد نانو استفاده کنید که با پر کردن درزها و ایجاد یک لایه محافظ، یکپارچه عمل می‌کنند. روش‌های قدیمی‌تر مانند قیرگونی یا استفاده از مواد سیمانی آب ‌بند نیز در دسترس هستند.

آب بندی پشت بام نانو

آب‌بندی با مواد نانو، یک روش نوین در عایق ‌بندی بام است که با بهره‌گیری از ذرات نانو، لایه‌ای محافظ و یکپارچه بر روی سطوح ایجاد می‌کند. این روش، جایگزینی بادوام برای روش‌های عایق بندی سنتی به شمار می‌رود. این عایق مایع پس از اجرا، سطحی بدون درز و مقاوم در برابر آب، رطوبت و تغییرات دما به وجود می‌آورد و در انواع بی‌رنگ، پلیمری، دو جزئی و رنگی، متناسب با شرایط و نوع سطح، قابل انتخاب است. این فناوری پیشرفته برای عایق‌بندی پشت بام‌های موزاییکی، سنگی، سرامیکی و ترمیم ایزوگام‌های قدیمی کاربرد دارد و گزینه‌ای مطمئن برای ساختمان‌های مدرن محسوب می‌شود.

پوشش روی ایزوگام

پوشش روی ایزوگام نقش محافظتی مهمی در افزایش دوام و ماندگاری ایزوگام دارد و از آن در برابر عوامل مخرب محیطی مانند اشعه UV، تغییرات دما، ضربه و مواد شیمیایی محافظت می‌کند. انواع این پوشش‌ها شامل آسفالت (مقاوم در برابر تردد و بارهای سنگین ولی سنگین و گرم)، رزین اپوکسی (سطحی سخت و مقاوم با عمر طولانی)، پوشش نانو (ضد آب، ضد خوردگی و مقاوم در برابر اشعه UV)، سیمان‌کاری (مقاوم در برابر ضربه ولی سنگین و مستعد ترک)، کاشی و سرامیک (زیبایی و مقاومت بالا همراه با وزن زیاد)، و رنگ‌های عایق فراگیر هستند که با انعکاس حرارت، دوام ایزوگام را افزایش می‌دهند. انتخاب بهترین پوشش بستگی به نوع کاربری، شرایط محیطی و بودجه دارد و به همراه محصولاتی مثل چسب بتن N50 می‌توان چسبندگی و مقاومت لایه‌های بعدی را ارتقا داد و عمر مفید ایزوگام را به طور معنی‌داری افزایش داد.

رزین آب بندی پشت بام

رزین آب بندی، یک مایع شیری رنگ با قابلیت آب بندی ۱۰۰ درصد است که با استفاده از قلمو و پیستوله روی سطح مورد نظر اعمال می‌شود. رزین آب بندی بام بر روی سطوح نفوذپذیر مانند سیمان، بتن، سنگ، آجر و… قابل اجرا است و مقاومت بسیار بالایی در برابر نفوذ آب و رطوبت دارد. رزین‌های آب ‌بندی بر پایه مواد مختلفی مانند پلی یورتان، اکریلیک، اپوکسی و سیلیکون تولید می‌شوند که هر کدام خواص و کاربردهای ویژه ای دارند.

چسب آب بندی پشت بام

چسب‌های آب ‌بندی بام، نوعی عایق چسب مانند هستند که به منظور ایجاد اتصالات ضد آب و مقاوم در برابر رطوبت بین اجزای گوناگون سقف، ترمیم شکاف‌ها، درزها و نیز عایق‌بندی نقاط اتصال آسیب‌ پذیر مانند اطراف لوله‌ها، دودکش‌ها و حاشیه‌ها به کار می‌روند. این چسب‌ها با ترکیبات متنوعی تولید می‌شوند که هر یک ویژگی‌های منحصربه‌فردی در زمینه چسبندگی، انعطاف ‌پذیری، پایداری در برابر عوامل جوی و طول عمر دارند. کاربرد اصلی چسب‌های آب بندی، جلوگیری از نفوذ آب به لایه‌های زیرین سقف و حفظ یکپارچگی سیستم عایق ‌بندی است.

آب بندی روف گاردن

روف گاردن، فضای سبزی است که به منظور ایجاد محیطی آرامش بخش در پشت بام ساختمان تعبیه می‌شود.اجرای صحیح آب بندی روف گاردن اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا در غیر اینصورت آب به راحتی به درون سازه نفوذ کرده و هزینه‌های سنگینی به ساختمان تحمیل می‌کند. آب بندی روف گاردن با روش‌های مختلفی قابل انجام است که رایج‌ترین آنها عبارتند از: قیرگونی، عایق‌های نانو، کاشی‌ها و موزاییک‌های ضد آب و…

عایق کاری پشت بام بدون ایزوگام

عایق کاری پشت بام بدون استفاده از ایزوگام به معنای به‌کارگیری روش‌ها و مواد نوین مانند عایق‌های مایع پلیمری، پوشش‌های نانو و ورق‌های پیشرفته است که بدون حرارت و ورقه‌های قیری، حفاظت کامل در برابر نفوذ آب و حرارت را فراهم می‌کنند. این جایگزین‌ها وزن سبکی دارند، مقاوم به دما و اشعه UV هستند، نصب آسان و انعطاف‌پذیری بالایی دارند و نقاط پیچیده پشت بام را بهتر پوشش می‌دهند. علاوه بر این، دوام بیشتری دارند، ترمیم آن‌ها راحت‌تر است و بار اضافی به سازه تحمیل نمی‌کنند، که همه این مزایا باعث استقبال روزافزون از این فناوری‌ها به جای ایزوگام شده است.

آب‌بندی سقف شیروانی

آب‌بندی سقف شیروانی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا باعث افزایش عمر مفید سقف، جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به داخل ساختمان و حفظ سازه می‌شود. همچنین عایق‌کاری مناسب به کاهش اتلاف انرژی، جلوگیری از رشد کپک و قارچ و کاهش صدای مزاحم کمک می‌کند. روش‌های مختلفی برای آب‌بندی وجود دارد که شامل قیرگونی، ایزوگام، استفاده از پشم سنگ همراه با لایه‌های آب‌بندی، چسب‌های آب‌بندی مخصوص و عایق‌های نانو می‌شوند. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند، اما فناوری نانو و چسب‌های آب‌بندی ضمن داشتن دوام بالا، انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر شرایط محیطی، گزینه‌های بهینه و مدرن برای محافظت سقف شیروانی هستند. رعایت دقیق روش‌های اجرای این عایق‌ها تضمین‌کننده عملکرد صحیح و طول عمر سقف خواهد بود.

حرف آخر

آب‌ بندی پشت بام یک اقدام ضروری برای حفظ سلامت و طول عمر ساختمان به شمار می‌رود. روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد؛ از روش‌های سنتی مانند ایزوگام گرفته تا فناوری‌های نوین مانند عایق‌های نانو و رزین‌های پلیمری. روش مناسب برای آب بندی سقف پشت بام با توجه به نوع پشت بام، شرایط آب و هوایی، میزان بودجه و… انتخاب می‌شود.

منابع

https://www.baumerk.com/en/blog/roof-waterproofing

https://www.winklerchimica.com/en/to-waterproof-roof/

https://www.linkedin.com/pulse/importance-roof-waterproofing-moniruzzaman-antu/

https://paintmywalls.in/steps-for-effective-roof-waterproofing/