ایزوگام یا عایق نانو؟ مقایسه کامل + مزایا و معایب هرکدام

ایزوگام یا عایق نانو؟ بررسی کامل و انتخاب هوشمندانه برای عایق‌کاری

عایق‌بندی یک گام اساسی و مهم در ساخت و ساز است. با کمک عایق‌ها از ساختمان‌ها و سازه‌ها در برابر آب و رطوبت محافظت می‌کنیم. همین امر منجر به افزایش طول عمر آنها و حفظ راحتی و ایمنی در فضای داخلی می‌شود. روش‌های مختلفی برای عایق‌بندی ساختمان وجود دارد. دو روش برجسته و محبوب وجود دارد: ایزوگام و عایق نانو. این دو تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند و درک این تفاوت‌ها برای سازندگان، پیمانکاران و صاحبان املاک مهم است. در این مقاله می‌خواهیم به این سؤال بپردازیم که عایق نانو بهتر است یا ایزوگام؟ با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

عایق نانو چیست؟

عایق نانو از نانوذراتی مانند سیلیس، دی‌اکسید تیتانیوم یا پلیمرهای اصلاح شده ساخته می‌شود. عایق نانو بسیار نازک است و به منافذ و ترک‌های ریز روی سطوح نفوذ می‌کنند و یک لایه یکپارچه و دافع آب تشکیل می‌دهند. این عایق با تغییر انرژی سطحی مواد، آنها را آب‌گریز (دافع آب) و روغن‌گریز (دافع روغن) می‌کند و موجب می‌شود تا آب و سایر آلاینده‌ها نتوانند به سطح بچسبند یا در آن نفوذ پیدا کنند.

عایق نانو همانند خمیر است و آن را مثل دوغاب روی سطح پخش می‌کنند. از این عایق برای پوشاندن سطوح مختلف مثل بتن، مصالح بنایی، چوب، پارچه و حتی فلزات استفاده می‌گردد. پس از اعمال، یک لایه بسیار نازک و تقریباً نامرئی روی سطح می‌نشیند و حتی ظاهر یا بافت سطح را تغییر نمی‌دهد. با این حال، عایق نانو دوام بالایی دارد، در برابر اشعه ماورای‌بنفش مقاوم است و مقاومت زیادی در برابر لکه دارد.

مزایای عایق نانو

عایق نانو یک فناوری نوین است و کار ضد آب کردن سازه‌ها را راحت کرده است. این فناوری پیشرفته مزایای زیادی دارد، از جمله:

• دفع آب و تنفس‌پذیری استثنایی: پوشش‌های نانو، آب را دفع می‌کنند و در عین حال به بخار رطوبت محبوس شده در میان بافت‌ها اجازه خروج می‌دهند. همین امر از خطرات رسوب کردن و آسیب ساختاری ناشی از رطوبت محبوس شده می‌کاهد.
• دوام بالا: ذرات نانو پیوندهای کووالانسی قوی با لایه‌های زیرین تشکیل می‌دهند و پوششی ایجاد می‌کنند که می‌تواند تا سال‌ها در برابر تخریب UV، نوسانات شدید دما و سایش مقاومت نشان دهد.
• عدم تأثیر بر ظاهر سطح: پوشش‌های نانو تنها چند نانومتر ضخامت دارند. به همین دلیل هم ظاهر سطح را تغییر نمی‌دهند و روی بافت و قابلیت تنفس آن اثر نمی‌گذارند. معمولاً از این عایق‌ها برای ضد آب کردن سازه‌هایی استفاده می‌شود که زیبایی ظاهری در آنها اهمیت زیادی دارد.
• سازگار با محیط‌زیست و ایمن: اغلب محصولات نانو بر پایه آب و عاری از حلال‌های مضر یا ترکیبات آلی فرار (VOC) هستند. به همین دلیل هم استفاده از آنها ایمن است، برای سلامتی ضرری ندارد و به محیط‌زیست آسیب نمی‌زند.
• ضد لکه و نگهداری آسان: عایق نانو سطحی آب‌گریز ایجاد می‌کند. همین امر موجب دفع آلودگی، روغن‌ها و میکروب‌ها می‌شود. در نتیجه، نیاز به تمیز کردن کاهش می‌یابد و در مصرف آب، مواد شیمایی مضر و… صرفه‌جویی می‌شود.
• چندمنظوره بودن: از عایق نانو می‌توان در طیف گسترده‌ای از زیرلایه‌ها از جمله بتن، چوب، پارچه، سنگ مرمر، سرامیک و فلزات استفاده کرد. در واقع، این عایق در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، نساجی، خودروسازی و… کاربرد دارد.
• افزایش بهره‌وری در طول زمان: درست است که هزینه اولیه اجرای عایق نانو کمی بیشتر است؛ اما نکته‌ای که وجود دارد این است که با استفاده از این نوع عایق، از هزینه‌های نگهداری کاسته می‌شود. علاوه بر این، طول عمر ضد آب نانو بیشتر است و همین مسئله از هزینه‌های کلی می‌کاهد.

معایب عایق نانو

درست است که عایق نانو مزایای زیادی دارد؛ اما نمی‌توان نقاط ضعف آن را نادیده گرفت. معایب عایق نانو عبارت‌اند از:

• هزینه اولیه بالاتر نسبت به ایزوگام
• مقاومت مکانیکی نسبتاً محدود در برابر سایش
• نیاز به فرمولاسیون خاص برای هر نوع زیرلایه

ایزوگام چیست؟

ایزوگام یکی دیگر از محبوب‌ترین عایق‌های رطوبتی است. این عایق از قیر و الیاف مصنوعی ساخته می‌شود. در واقع، قیر روی یک‌لایه پلی‌استری و… اعمال می‌شود. این گونه می‌توان ایزوگام را به شکل منسجم و به صورت رول یا ورقه‌ای تولید کرد.

ایزوگام در انواع مختلفی از جمله تک لایه، دو لایه، سه لایه، دارای روکش آلومینیومی، دارای روکش سنگریزه‌ای، طرح‌دار، مایع و… تولید می‌شود. برای چسباندن ایزوگام به سطح، از گرما و حرارت استفاده می‌شود. از این عایق برای ضد آب کردن سقف، دیوار، پی ساختمان، زیرزمین، حمام و… استفاده می‌گردد.

مزایای ایزوگام

سال‌هاست که ایرانیان از ایزوگام برای ضد آب کردن سطوح و جلوگیری از نفوذ رطوبت استفاده می‌کنند. درست است که استفاده از این روش به مرور منسوخ می‌شود؛ اما به طور کلی مزایایی را به همراه دارد:

• مقاومت بالا در برابر نفوذ آب
• مقاومت شیمیایی خوب در برابر نمک‌ها، اسیدها و بسیاری از مواد شیمیایی صنعتی
• مناسب محیط‌های تهاجمی
• قیمت مناسب
• تنوع

معایب ایزوگام

علی‌رغم مزایایی که پیش‌تر به آنها اشاره کردیم، ایزوگام معایبی هم دارد. از جمله:

• مقاومت ضعیف در برابر اشعه ماورای‌بنفش
• نگرانی‌های زیست‌محیطی
• نصب و اجرای پرزحمت
• نیاز به دقت بسیار بالا در حین نصب
• غیرقابل تنفس
• احتمال خرابی درزها در صورت آب‌بندی نادرست
• حساسیت به گرما
• احتمال ترک خوردن در دمای پایین

مقایسه عایق نانو با ایزوگام، کدام بهتر است؟

معمولاً اولین چیزی که بعد از شنیدن ضد آب کردن سازه‌ها و عایق‌بندی به ذهن می‌رسد، ایزوگام است. زیرا سال‌هاست که از این روش برای ضد آب کردن استفاده می‌شود. اما فناوری‌های جدید برتری‌هایی دارند که متخصصین و مهندسین آنها را بر روش‌های قدیمی ترجیح می‌دهند. در این بخش می‌خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که بالاخره کدام مورد بهتر است؟ ایزوگام یا عایق نانو؟

مقاومت در برابر آب

مهم‌ترین دلیل استفاده از عایق نانو یا ایزوگام، ضد آب کردن و جلوگیری از نفوذ رطوبت است. عایق نانو این کار را از طریق نانوذرات آب‌گریز انجام می‌دهد. این ذرات انرژی سطح را تغییر می‌دهند و مانع ورود آب به لایه‌های زیرین می‌شوند. نکته جالب‌تری که در مورد عایق نانو وجود دارد این است که نوعی نفوذپذیری انتخابی دارد. اجازه ورود آب را نمی‌دهند و از آن طرف، بخار آب از آن خارج می‌شود و کنترل رطوبت را ارتقا می‌بخشد.

در مقابل این روش، ایزوگام قرار دارد که یک مانع فیزیکی متراکم ایجاد می‌کند. ایزوگام ورود آب به لایه‌های زیرین را مسدود می‌کند. اما مسئله‌ای که در مورد آن وجود دارد این است که بخار از آن رد نمی‌شود.

به همین دلیل اگر در محیط تهویه مناسب وجود نداشته باشد، رطوبت حبس می‌شود و موجب رشد کپک و قارچ می‌شود. نکته مهم‌تر این است که اگر رول‌های ایزوگام به درستی نصب نشوند و آب‌بندی درستی نداشته باشند، آب به راحتی از درزها نفوذ پیدا می‌کند. در حالی که نصب و اجرای عایق نانو چنین خطایی را ندارد و آن را به صورت دوغاب روی سطح می‌کشند.

دوام

از آنجایی که عایق نانو به شکل دوغاب است، به راحتی روی سطح کار پخش می‌شود. همین حالت عایق نانو موجب می‌شود تا پیوند مولکولی کووالانسی با سطوح ایجاد کند و مقاومت بالایی در برابر تخریب UV، سایش و نوسانات حرارتی نشان دهد. این ویژگی عمر عایق نانو را افزایش می‌دهد و میزان تخریب آن به حداقل می‌رسد.

ایزوگام نیز دوام خوبی دارد، مخصوصاً اگر آن را روی بام‌های معمولی و محیط‌های زیرسطحی استفاده کنید. با این حال، در برابر اشعه ماورای‌بنفش آن چنان قوی نیست و پس از مدتی شکننده می‌شود و ترک می‌خورد. در نتیجه، در مناطقی که گرما و سرمای شدیدی دارند، طول عمر زیادی ندارد.

قابلیت تنفس

پیش‌تر در مورد قابلیت تنفس عایق نانو توضیح دادیم. همان طور که اشاره کردیم، عایق نانو در برابر نفوذ آب مقاوم است و در عین حال، اجازه می‌دهد بخار آب به راحتی دفع شود. این ویژگی از مصالح ساختمانی در برابر رسوب کردن، رشد کپک و… محافظت می‌کند.

ایزوگام کاملاً برعکس عایق نانو است و اصلاً قابلیت تنفس ندارد. ایزوگام به گونه‌ای طراحی شده است که بخار را در زیر لایه‌های خود حبس می‌کند و اگر تهویه کافی و مناسبی وجود نداشته باشد، رطوبت جمع می‌شود و کپک و قارچ در محیط رشد می‌کند.

مقاومت شیمیایی

مقاومت شیمیایی میزان دوام و مقاومت یک ماده در برابر  مواد شیمیایی خورنده یا مضر را نشان می‌دهد. این که آن ماده چقدر می‌تواند خواص فیزیکی و عملکردی خود را پس از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حفظ ‌کند.

نانوذرات عایق نانو مقاومت بالایی در برابر روغن‌ها، اسیدها، آلاینده‌ها و… دارند. ایزوگام نیز به دلیل پایه هیدروکربنی خود در برابر بسیاری از نمک‌ها، اسیدها و مواد شیمیایی صنعتی مقاومت می‌کند؛ اما ممکن است با قرارگیری در معرض حلال‌های خاص و مواد شیمیایی تهاجمی تخریب شود.

مقاومت در برابر اشعه ماورای‌بنفش

پوشش‌های ضد آب نانو دارای مقاومت بالایی در برابر اشعه ماورای‌بنفش هستند. نانوذراتی مانند دی‌اکسید تیتانیوم و سیلیس ذاتاً از سطوح در برابر آسیب‌های اشعه ماورای‌بنفش محافظت می‌کنند. پیش‌تر اشاره کردیم که ایزوگام مقاومت کمی در برابر اشعه ماورای‌بنفش دارد. نور خورشید می‌تواند باعث ایجاد ترک در لایه‌های ایزوگام شود یا حتی آن‌ها را ذوب کند.

تأثیر زیست‌محیطی

به طور کلی عایق نانو تأثیرات زیست‌محیطی کمتری نسبت به ایزوگام دارد. فرمولاسیون آن بر پایه آب است و ترکیبات آلی بسیار کمی دارد. علاوه بر این، برای اعمال آن نیازی نیست از مواد بسیار زیادی استفاده شود و لایه قطوری روی سطح بنشیند. عمر آن نیز طولانی است و نیازی به ترمیم و اجرای مجدد ندارد. در حالی که ایزوگام از فرآورده‌های نفتی مشتق شده است. فراورده‌های نفتی خطرات زیادی برای محیط‌زیست دارند.

نحوه اجرا و اعمال مواد

نصب عایق نانو بسیار راحت‌تر از نصب ایزوگام است. ضدآب نانو همانند دوغاب است و برای اعمال آن، خمیر نانو را با کمک غلتک مخصوص روی سطح پخش می‌کنند. زمان خشک شدن آن نیز کم است و نیاز نیست سطح کار را قبل از اعمال مواد آن چنان آماده کنید. معمولاً از این عایق برای سطوحی استفاده می‌شود که پیچیدگی‌های زیادی دارند؛ زیرا اجرای آن راحت است.

اجرای ایزوگام اما بسیار زمان‌بر و دشوار است. رول‌های ایزوگام را با حرارت مشعل به سطح می‌چسبانند و سطح کار نیز باید از قبل آماده باشد. نصب ایزوگام به دقت بالایی نیاز دارد و تمام رول‌ها باید با دقت هرچه‌تمام‌تر در کنار هم قرار بگیرند و هیچ درزی نباید وجود داشته باشد. همین مسائل موجب می‌شود تا نصب ایزوگام پردردسرتر باشد.

نگهداری

عایق نانو مقاومت بالایی در برابر لکه دارد و از آنجایی که ذرات نانو طول عمر بیشتری دارند، میزان خراب‌شدگی و موارد این چنینی در آن بسیار پایین است. در نتیجه به حداقل نگهداری نیاز دارند. از طرفی، ایزوگام نیاز به بازرسی منظم دارد. اگر ترکی ایجاد شود باید فوراً آن را ترمیم کرد. برخی از ترک‌ها و سایش‌ها هم به سادگی ترمیم نمی‌شوند و باید پوشش را تعویض کرد.

هزینه

مواد ضد آب نانو به دلیل فناوری و مواد پیشرفته، هزینه اولیه بالاتری دارند. با این حال، طول عمر بیشتری دارند. هزینه‌های نگهداری آنها کمتر است و در درازمدت به‌صرفه‌تر هستند. ایزوگام را می‌توان با هزینه اولیه کمتری اجرا کرد؛ اما هزینه‌های نگهداری و ترمیم آن در درازمدت بیشتر خواهد بود.

چرا عایق نانو انتخاب بهتری است؟

با توجه به مقایسه فوق، انتخاب عایق نانو بهتر و به‌صرفه‌تر است. با انتخاب عایق نانو تنها هزینه اولیه بیشتری پرداخت می‌کنید؛ اما در عوض دوام آن بالاتر است. زیبایی ظاهری بیشتری دارد. نگهداری آن ساده‌تر است و اثرات زیست‌محیطی کمتری دارد. اگر این مسائل برای شما مهم است، عایق نانو را به شما پیشنهاد می‌کنیم. ایزوگام نیز انتخاب خوبی است. در صورتی که بخواهید سقف‌های مسطح و سازه‌های زیرزمینی را عایق کنید. در غیر این صورت معایب بسیاری نسبت به عایق نانو دارد. در جدول زیر می‌توانید تفاوت‌های این دو را به شکل خلاصه مشاهده کنید:

سخن نهایی

در این مقاله به بررسی تفاوت‌های عایق نانو و ایزوگام پرداختیم. عایق رطوبتی نانو پیشرفت متحول‌کننده‌ای در زمینه عایق‌های ضد آب است و با توجه به مزایایی که دارد، بسیاری از مهندسین ترجیح می‌دهند از آن در زمینه ساخت و ساز استفاده کنند. البته همچنان از ایزوگام استفاده می‌شود؛ اما کاربرد آن محدود و محدودتر شده است. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.

منابع:

https://www.m3m.com.sg/is-nano-waterproofing-the-next-big-thing/

https://waterproofing.com.sg/is-nano-waterproofing-the-next-big-thing/