انتخاب یک راهکار مطمئن برای آب بندی سازهها از اهمیت بالایی برخوردار است. در میان انواع واتر استاپهای موجود، واتر استاپ بنتونیت به دلیل مزایای برجسته خود کاملا متمایز است. در این مطلب به طور کامل توضیح میدهیم که واتر استاپ بنتونیتی چیست و چه مزایا و کاربردهایی دارد.
واتراستاپ بنتونیتی چیست؟
واتر استاپ بنتونیتی (Bentonite water stop) یک محصول آب بند و آب دوست (هیدروفیلیک) است که به ابزاری ضروری در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است. این محصول با بهره گیری از خواص چشمگیر خاک رس بنتونیت، عملکردی عالی در طیف گستردهای از کاربردهای ساختمانی ارائه میدهد و یک ابزار بی نظیر برای ایجاد موانع ضدآب محسوب میشود. این نوارهای انعطاف پذیر که از خاک رس بنتونیت سدیم طبیعی ساخته شدهاند، هنگام قرارگیری در معرض آب به طور مؤثری منبسط شده و مانعی نفوذناپذیر در برابر عبور آب ایجا می کنند.. این خاصیت منحصر به فرد به واتراستاپ بنتونیت این امکان را میدهد تا از نفوذ آب در درزهای ساختمانی و سایر نقاط آسیب پذیر مستعد نشت، جلوگیری نماید.
عملکرد واتر استاپ بنتونیتی چیست؟
کارایی واتراستاپ بنتونیتی به ویژگیهای چشمگیر خاک رس بنتونیت مربوط میشود. این ماده معدنی طبیعی، توانایی بسیار بالایی در جذب آب دارد و در حالت خالص، ۱۲ تا ۱۶ برابر حجم خشک خود منبسط میشود. وقتی واتراستاپ بنتونیت با آب تماس پیدا میکند، یک فرایند انبساط قابل توجه آغاز میشود. در تولید این محصول، بنتونیت با مواد دیگری مانند لاستیک ترکیب میشود تا این انبساط به صورت کنترلشده اتفاق بیفتد. به همین دلیل، واتراستاپهای بنتونیتی هنگام تماس با آب، حجم خود را معمولاً تا ۳۰۰ درصد (و بیشتر) افزایش میدهند. این انبساط که در واکنش به رطوبت اتفاق میافتد، باعث میشود که نوار منبسط شده بتواند تمام خلأها یا شکافهای موجود درز را پر کند. این واکنش یک سد ضدآب را آب بندی مؤثر را تضمین میکند و از نفوذ آب و آسیبهای احتمالی به سازه جلوگیری مینماید. به این ترتیب، واتراستاپ بنتونیتی به عنوان یک مانع دائمی و مطمئن، از سازه در برابر نشت آب محافظت میکند.
ویژگیها و مزایای واتر استاپ بنتونیتی
واتراستاپ بنتونیتی به دلیل خواص منحصر به فرد خود، مزایای متعددی را برای پروژههای ساختمانی فراهم میکند که آن را به گزینهای ایدهآل تبدیل کرده است.
- آب بندی دائمی و کاملا بدون نقص در برابر رطوبت، نم و نفوذ آب
- قدرت جذب آب بسیار بالا (تا ۳۰۰٪ و بیشتر) با فعال شدن در تماس با رطوبت
- انبساط کنترل شده برای حفظ انسجام محصول و جلوگیری از آسیب به بتن
- توانایی پر کردن کامل درزها، شکافها و حفرههای موجود
- خاصیت خود ترمیم شوندگی در برابر ترکهای ریز
- مقاومت بسیار بالا در برابر فشار آب و حفظ شکل ظاهری
- نصب بسیار آسان و سریع، بدون نیاز به ابزار یا تجهیزات جوشکاری
- قابلیت اجرا در مقاطع پر آرماتور و روی سطوح بتنی ناهموار
- دوام بالا و مقاوم در برابر مواد شیمیایی و تغییرات دمایی
- افزایش طول عمر سازه و کاهش هزینههای نگهداری
- غیر سمّی و مناسب برای استفاده در سازههایی که با آب در تماس هستند (مانند مخازن آب)
- تطبیق پذیری بالا و مناسب برای استفاده در پروژههای جدید و همچنین برای بازسازی سازههای قدیمی
- کاربرد مؤثر در پروژههای زیرزمینی (فونداسیون، زیر زمین، تونل) و کاربردهای عمودی (مانند دیوارهای حائل)
کاربرد واتر استاپ بنتونیتی چیست؟
واتراستاپ بنتونیتی در طیف وسیعی از پروژههای ساختمانی برای آب بندی درزها و نقاط آسیب پذیر به کار میرود. اصلیترین کاربردهای آن عبارتند از:
- درزهای اجرایی و درز های دارای حرکت محدود
- درزهای ورقهای فولادی (Sheet Pile)
- فونداسیونها و زیرزمینها
- آبروها، کانالها یا تونلهای کوچک زیرزمینی
- دیوارهای حائل و دیوارهای حائل شاهتیری (King Post)
- گودالهای آسانسور و منهولها
- سدها، کانالها واستخرها
- مخازن و آبگیرها
- تاسیسات تصفیه آب و فاضلاب
- درزگیری اطراف لولههای عبوری (Pipe Penetrations)
- سازههای پیش ساخته بتنی
- پارکینگهای زیرزمینی
- پروژههای ساخت و ساز سریع (Fast Track)
مراحل اجرا و نصب واتر استاپ بنتونیتی
برای اطمینان از عملکرد بهینه و آببندی کامل، نصب واتراستاپ بنتونیت باید با دقت و طبق اصول انجام شود.
۱. آمادهسازی سطح: قبل از هر اقدامی باید سطح بتنی که واتراستاپ روی آن قرار میگیرد، کاملاً تمیز و عاری از هرگونه گرد و غبار، آلودگی و ترکهای ریز (لایه پودری) باشد. این کار به چسبندگی بهتر و عملکرد صحیح واتراستاپ کمک میکند. استفاده از چسب بتن در این مرحله باعث افزایش چسبندگی و اتصال بهتر واتراستاپ به بستر میشود. همچنین باید توجه داشت که سطح مورد نظر پیش از بتنریزی در معرض رطوبت یا آب قرار نگیرد.
۲. تعیین محل دقیق و اتصال واتراستاپ: واتراستاپ باید در موقعیت صحیح خود قرار گیرد. برای اطمینان از مهار بهینه و جلوگیری از آسیب به بتن، واتراستاپ باید حداقل ۱۲ تا ۱۳ سانتی متر از لبه سازه فاصله داشته باشد. برای ایجاد یک مسیر آب بندی پیوسته و بدون وقفه، نوارهای واتراستاپ باید به درستی به یکدیگر متصل شوند. این اتصال با قرار دادن انتهای یک نوار در کنار ابتدای نوار بعدی انجام میشود؛ به طوری که دو سر نوار حداقل ۵ تا ۶ سانتیمتر همپوشانی موازی داشته باشند.
۳. محکم کردن واتراستاپ: استفاده از چسب بتن N50 برای اتصال مطمئن به سطح بتن که برای جلوگیری از جابجایی واتر استاپ بنتونیتی روی سازه باید قبل از بتن ریزی، آن را کاملا محکم کنید. این کار با استفاده از روشهای زیر امکان پذیر است:
- چسباندن: آغشته کردن سطح به چسب مخصوص و قرار دادن واتراستاپ روی آن
- میخ و واشر: استفاده مستقیم از میخهای فولادی و واشر روی سازه
- توری سیمی: استفاده از توری سیمی برای کنترل بهتر انبساط واتراستاپ
۴. نصب در شرایط خاص: برای نصب واتراستاپ بنتونیت در شرایط خاص مانند نقاط نفوذ لولهها یا درزهایی با ابعاد غیرمعمول لازم است از روشهای دقیقتری استفاده شود. این اقدامات تخصصی تضمین میکنند که حتی در پیچیدهترین نقاط، یکپارچگی سیستم آب بندی حفظ شده و از نفوذ آب به داخل سازه جلوگیری شود.
- نقاط نفوذ: برای آب بندی اطراف لولهها، مجراها یا سایر عناصری که از درز عبور میکنند، باید از اتصالات یا یقههای مخصوص استفاده کرد تا یکپارچگی واتراستاپ حفظ شود.
- طراحی درز: ابعاد درز باید با مشخصات واتراستاپ مطابقت داشته باشد تا امکان تراکم مناسب بتن فراهم شود.
۵. بتنریزی و تراکم: پس از نصب واتراستاپ، بتن باید با دقت در اطراف آن ریخته و به خوبی متراکم شود تا از جایگیری صحیح واتراستاپ و ایجاد یک سد ضدآب مؤثر اطمینان حاصل گردد.
۶. رعایت دستورالعملهای سازنده: برای دستیابی به بهترین نتیجه، همواره به دستورالعملهای دقیق نصب که توسط شرکت سازنده واتراستاپ ارائه میشود، توجه کنید. این دستورالعملها شامل جزئیات مراحل نصب، پیکربندی درزها و مواد سازگار است که تضمین کننده عملکرد مطلوب و دوام طولانیمدت محصول خواهد بود.
نکات نصب و نگهداری واتراستاپ بنتونیتی
برای اطمینان از عملکرد مطلوب و طولانیمدت واتراستاپ بنتونیتی لازم است نکات مربوط به نصب و نگهداری آن به دقت رعایت شود؛ از جمله:
- محل نصب واتر استاپ باید کاملاً خشک و عاری از رطوبت شدید و آلودگی باشد. اگر احتمال بارندگی یا خیس شدن محل وجود دارد، باید پیش از بتن ریزی با یک پوشش مناسب از آن محافظت شود.
- پس از نصب واتر استاپ باید در کوتاهترین زمان ممکن عملیات بتن ریزی انجام شود. اگر به هر دلیلی بتن ریزی به تأخیر افتاد، واتراستاپ باید با یک پوشش مناسب محافظت گردد تا از جذب رطوبت ناخواسته جلوگیری شود.
- برای عملکرد صحیح لازم است حداقل ۵۰ تا ۷۰ میلی متر پوشش بتنی روی واتراستاپ بنتونیتی قرار گیرد. این کار به مهار مناسب محصول و جلوگیری از آسیب به بتن اطراف کمک میکند.
- واتر استاپ بنتونیتی در برابر آبهای حاوی نمک، ممکن است به اندازه کافی منبسط نشود. همچنین این محصول برای آب بندی درزهای قطعات پیشساخته بتنی مناسب نیست.
- نوار واتر استاپ بنتونیتی میتواند در برابر فشار آب تا عمق ۱۲ متر مقاومت کند.
- واتر استاپ باید در مکانی خشک، دور از تابش مستقیم خورشید، یخبندان و آلودگی نگهداری شود. در شرایط نگهداری صحیح، این محصول تا ۳۶ ماه پس از تولید قابل استفاده است.
- برای نصب درزهای پیچیده یا شرایط خاص بهتر است با یک متخصص سازه یا کارشناس آب بندی مشورت کنید.
- برای تایید عملکرد صحیح محصول پس از نصب، انجام تست واترتایت (آب بندی) توصیه میشود. همچنین بازرسیهای منظم و دورهای برای اطمینان از عملکرد مؤثر واتراستاپ در طول زمان ضروری است.
جمع بندی
در بخشهای بالا توضیح دادیم که واتر استاپ بنتونیتی چیست؛ محصولی کلیدی در صنعت ساخت و ساز که بر پایه خاک رس بنتونیت سدیم ساخته شده است. ویژگی اصلی این نوار آب بند به توانایی شگفت انگیز بنتونیت سدیم در جذب آب و افزایش حجم ( تا ۱۶ برابر حجم خشک خود) بر میگردد. این انبساط فوق العاده با ایجاد یک سد نفوذ ناپذیر در برابر آب، واتر استاپ بنتونیتی را به یکی از بهترین انواع واتر استاپ تبدیل میکند. این محصول علاوه بر آب بندی قوی، مزایایی مانند قابلیت خودترمیم شوندگی و نصب آسان را نیز ارائه میدهد. به همین دلیل، استفاده از آن به عنوان یک ابزار حیاتی در پروژههای ساختمانی برای مقابله با رطوبت و آب زیرزمینی به شدت افزایش یافته است.
منبع
https://www.waterstopsealing.com/bentonite-waterstop/
https://www.jointwaterstop.com/product/bentonite-waterstop.html


